Các vấn đề thường gặp của hành khách khi đi xe khách ở Việt Nam

Đi xe khách là một phương tiện di chuyển phổ biến, tiết kiệm ở Việt Nam, nhất là đối với những chuyến đi xa, xuyên tỉnh. Tuy nhiên, trải nghiệm đi xe khách lại không mấy dễ chịu với nhiều người vì những vấn đề tồn tại lâu năm nhưng chưa được khắc phục triệt để. Từ chuyện bị trễ giờ, nhồi nhét khách, cho tới mất đồ, xe dù lộng hành… tất cả khiến hành khách phải “cắn răng chịu đựng” mỗi lần lên xe.  Hãy cùng MotorTrip tìm hiểu các vấn đề thường gặp của hành khách khi đi xe khách ở Việt Nam.

Vấn đề trễ giờ xuất phát và đến nơi

Tại sao xe khách thường bị trễ giờ?

Một trong những nỗi ám ảnh kinh điển của hành khách khi đi xe khách ở Việt Nam là… đợi mãi không thấy xe chạy. Dù vé ghi rõ 20h xuất phát, nhưng thực tế đến gần 21h30 xe mới nhúc nhích. Điều này xảy ra phổ biến đến mức gần như trở thành “luật bất thành văn” trong ngành vận tải hành khách.

Nguyên nhân thì muôn hình vạn trạng: tài xế “canh me” chờ khách vãng lai, nhà xe muốn tiết kiệm chuyến nên chưa đủ khách chưa đi, hoặc do lộ trình đón khách quá nhiều điểm khiến mỗi lần dừng lại là vài chục phút. Ngoài ra, việc thiếu chế tài xử phạt cụ thể cho hành vi này khiến nhà xe cứ “lờ lớ lơ” với khung giờ cam kết, trong khi hành khách chỉ biết ngồi thở dài.

Hậu quả đối với hành khách

Trễ giờ không chỉ đơn giản là mất thời gian. Nó còn kéo theo hàng loạt hệ lụy khác: trễ giờ làm, trễ cuộc họp, lỡ giờ tàu bay, thậm chí lỡ cả chuyến đi nối tiếp. Với những ai có con nhỏ, người già đi cùng thì việc ngồi chờ giữa đêm khuya ở bến xe là điều vô cùng mệt mỏi và nguy hiểm.

Quan trọng hơn, sự thiếu chuyên nghiệp và không tôn trọng thời gian này khiến trải nghiệm của hành khách ngày càng tệ hơn, và niềm tin vào chất lượng dịch vụ xe khách ngày càng giảm sút.

Tình trạng nhồi nhét khách vượt quá quy định

Nguyên nhân của việc nhồi nhét

Có lẽ không ai đi xe khách ở Việt Nam mà chưa từng chứng kiến cảnh tượng “người ngồi lên nhau” mỗi dịp lễ, Tết. Việc nhồi nhét hành khách vượt quá số ghế quy định diễn ra tràn lan, công khai và rất ít khi bị xử lý triệt để.

Tại sao lại có tình trạng này? Đơn giản là vì lợi nhuận. Với mỗi hành khách “thêm”, nhà xe có thêm tiền mà không cần chi phí vận hành. Các tuyến đường dài, đặc biệt là những tuyến đi về quê xa hoặc ít có phương tiện thay thế, thường xuyên bị biến thành “cơn ác mộng” vì nhồi nhét đến mức không còn chỗ đặt chân.

Một số nhà xe còn kê thêm ghế nhựa dọc lối đi, bắt hành khách ngồi co ro suốt hàng trăm cây số. Nguy hiểm hơn, nếu có tai nạn xảy ra, hành khách không ngồi đúng chỗ, không thắt dây an toàn sẽ chịu rủi ro cực lớn.

Ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn

Việc phải ngồi chen chúc, không có không gian duỗi chân, thậm chí không có tựa lưng trong nhiều giờ liền gây ra tình trạng mỏi cơ, đau lưng, nhức đầu. Đối với người cao tuổi, người có bệnh lý nền như cao huyết áp hay tim mạch, đây là rủi ro nghiêm trọng.

Thêm vào đó, xe nhồi nhét thường không được kiểm soát kỹ lưỡng về trọng tải, khiến khả năng phanh, xử lý va chạm kém hơn. Trong trường hợp xảy ra sự cố, việc sơ tán khẩn cấp cũng cực kỳ khó khăn do lối đi bị chiếm dụng hoàn toàn.

Giá vé không ổn định và chặt chém ngày lễ

Vé xe tăng giá dịp cao điểm

Nếu bạn từng cố gắng đặt vé về quê dịp Tết hoặc 30/4 mà thấy giá “đội” gấp 2-3 lần ngày thường, thì… chào mừng đến với thực tế giao thông Việt Nam. Dù nhà nước có quy định trần giá vé, nhưng việc thực thi trên thực tế gần như bằng không. Nhà xe thường viện lý do “phụ thu cao điểm”, “giá xăng tăng”, “khan hiếm vé” để hợp thức hóa việc tăng giá.

Nhiều hành khách rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan: không đi thì không được, mà đi thì chấp nhận “cháy túi”. Đây là thời điểm mà quyền lợi của hành khách dễ bị xâm phạm nhất, vì nhà xe nắm thế độc quyền.

Lợi dụng hành khách không biết luật

Khách lạ, khách du lịch hoặc người ít đi xe thường bị “hét giá” cao gấp nhiều lần mà không hề hay biết. Họ không nắm được giá vé chính thức nên dễ dàng bị lừa. Thậm chí, nhiều nơi còn có “cò vé” chực chờ ở bến xe để dụ khách vào xe dù hoặc xe chặt chém. Điều đáng buồn là hiện vẫn chưa có cơ chế minh bạch giá vé thời gian thực để hành khách có thể so sánh và lựa chọn. Chính điều này làm tăng cơ hội cho hành vi trục lợi.

Thái độ phục vụ của nhà xe và tài xế

Tài xế thiếu chuyên nghiệp

Đối với nhiều tài xế, hành khách dường như chỉ là những “bao tiền biết đi” chứ không phải là khách hàng cần được phục vụ. Cảnh tài xế quát mắng, thô lỗ, hút thuốc, nói chuyện điện thoại khi đang lái không phải là hiếm.

Một số tài xế còn dừng xe giữa đường để đón bạn bè, mua đồ ăn, thậm chí… đi vệ sinh mà không thông báo cho hành khách, khiến cả xe phải chờ. Sự thiếu tôn trọng và thái độ coi thường hành khách thể hiện rõ ràng qua từng hành động nhỏ.

Phản ánh của hành khách bị ngó lơ

Khi hành khách phản ánh đến nhà xe về thái độ phục vụ, phần lớn đều nhận được câu trả lời vô thưởng vô phạt như “chúng tôi sẽ kiểm tra” hoặc tệ hơn là không thèm phản hồi. Việc thiếu cơ chế xử lý minh bạch, không có kênh khiếu nại hiệu quả khiến hành khách cảm thấy bị xem nhẹ và không được bảo vệ. Một số nhà xe có hotline, fanpage nhưng… chỉ để làm màu, không hề có người trực tổng đài, hoặc chỉ trả lời những bình luận tích cực.

Tình trạng xe dù, bến cóc

Xe dù là tên gọi chung cho những xe khách hoạt động trái phép, không có đăng ký tuyến cố định, không được cơ quan chức năng cấp phép, và thường đón khách ở các địa điểm không chính thức như lề đường, trước cổng trường, cây xăng hay thậm chí… ngay giữa giao lộ. Người dân chọn xe dù vì tính linh hoạt, tiện lợi, giá rẻ hơn một chút hoặc… vì không còn lựa chọn nào khác trong giờ cao điểm. Nhưng đó cũng chính là cái bẫy!

Xe dù không chịu sự giám sát của bất kỳ đơn vị quản lý nào. Điều đó có nghĩa là: không có bảo hiểm hành khách, không có kiểm tra kỹ thuật định kỳ, tài xế không được đào tạo bài bản và cũng chẳng ai chịu trách nhiệm nếu có vấn đề xảy ra. Nhiều người đã từng bị xe dù “bỏ rơi” giữa đường do không “thuận giá”, hoặc bị lừa đảo, móc túi ngay trên xe. Không có hóa đơn, không có vé – bạn gần như vô hình nếu cần khiếu nại.

Một số vấn đề thường gặp khác của hành khách khi đi xe khách ở Việt Nam

Mất an toàn giao thông

• Phóng nhanh vượt ẩu: Không ít tài xế phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách để “chạy sô” cho kịp giờ khiến hành khách phải thót tim từng giây.
• Xe kém chất lượng: Nhiều xe cũ, điều hòa hỏng, ghế không ngả được, thậm chí có mùi khó chịu gây ám ảnh cả hành trình dài.

Tình trạng mất hành lý

• Không có hệ thống quản lý hành lý rõ ràng: Vali, túi xách bị quăng quật lung tung dưới hầm xe, không có thẻ hành lý hoặc mã số khiến việc thất lạc khó truy vết.
• Hành khách cần làm gì để bảo vệ tài sản?: Luôn ghi rõ tên và số điện thoại lên hành lý, giữ đồ quý giá trong người và chụp lại ảnh hành lý trước khi gửi.

Quá tải dịp lễ, Tết

• Cảnh tượng chen chúc kinh hoàng: Bến xe đông nghẹt, hành khách tranh giành nhau từng chỗ đứng. Nhiều người phải ngồi trên sàn, hoặc đi “chuyến chui”.
• Đặt vé trước vẫn bị lỡ chuyến: Có không ít trường hợp đặt vé online nhưng đến nơi thì “tên không có trong danh sách”. Nhà xe thường bán vé gấp đôi số ghế.
• Đặt vé online không minh bạch: Một số website “ma” trông như thật, nhưng sau khi chuyển khoản thì mất hút. Không ai đứng ra chịu trách nhiệm.

Lừa đảo hành khách nước ngoài

• Tăng giá, ép mua vé không đúng quy định: Khách Tây là “mồi ngon” cho những kẻ lợi dụng rào cản ngôn ngữ để đội giá gấp 2-3 lần.
• Giao tiếp kém gây hiểu lầm: Nhiều nhà xe không có người nói tiếng Anh, không có hướng dẫn rõ ràng, khiến du khách hoang mang, dễ bị lạc tuyến.

Đi xe khách ở Việt Nam là một trải nghiệm “hên xui” đối với nhiều người. Nhưng nếu hành khách có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, cảnh giác và biết cách phản ánh đúng nơi, đúng lúc thì rủi ro sẽ giảm đi đáng kể. Và chỉ khi hành khách đồng loạt lên tiếng, yêu cầu cải thiện thì chất lượng vận tải hành khách mới thực sự được nâng cao.