Chợ Tình Khâu Vai Hà Giang | Chợ Phiên Độc Đáo Giữa Lòng Mèo Vạc

MotorTrip Cập nhật 7:36 PM , 04/03/2023

Một trong những chợ phiên lớn nhất nơi cao nguyên đá, nhận được nhiều sự quan tâm của đông đảo du khách trong và ngoài nước chính là chợ tình Khâu Vai Hà Giang. Vì vậy, hãy cùng Motortrip tìm hiểu chợ phiên này có gì mà thu hút đến vậy nhé!

Chợ tình Khâu Vai Hà Giang luôn được du khách trong và ngoài nước quan tâm và yêu thích bởi sự độc đáo và đắc sắc của nó (Nguồn: dangcongsan.vn)

Giới thiệu tổng quan về chợ tình Khâu Vai Hà Giang

1. Chợ tình Khâu Vai là gì?

Chợ tình Khâu Vai hay còn gọi là chợ Phong Lưu được xem là một trong các lễ hội lớn nhất của Hà Giang được nhiều du khách yêu thích. Chợ phiên đã có lịch sử tồn tại gần 100 năm. Chợ phiên Hà Giang có nguồn gốc từ một câu chuyện tình đẹp mà buồn của tình yêu đôi lứa.

Chợ tình được bắt nguồn từ một câu chuyện tình yêu đôi lứa đẹp đẽ là hiện là nơi để các đôi trai gái tìm đến — Chợ tình Khâu Vai Hà Giang được bắt nguồn từ một câu chuyện tình yêu đôi lứa đẹp đẽ là hiện là nơi để các đôi trai gái tìm đến (Nguồn: hagiang.gov.vn)

Chợ tình Khâu Vai còn có biệt danh là phiên chợ ngoại tình nổi tiếng nhất Hà Giang. Bởi lẽ đây là dịp để người ta tìm đến nhau, sau một thời gian xa cách, chủ yếu là những người có tình duyên trắc trở. Họ yêu thương nhau nhưng vì vài lý do mà không đến được với nhau, nay mỗi người đều có duyên phận riêng của mình. Đến đúng ngày, họ sẽ hẹn nhau về đây để tâm sự, chia sẻ về cuộc sống riêng của mỗi người, ôn lại tình cảm xưa.

Trong khuôn khổ chợ tình Khâu Vai, có nhiều hoạt động vui chơi, văn hóa nghệ thuật diễn ra thu hút sự chú ý của nhiều người (Nguồn: baogiaothong.vn)

Chợ Phong Lưu không chỉ là nơi bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, giá trị nhân văn cao đẹp của đồng bào dân tộc thiểu số mà còn là nơi ca ngợi mối tình trong sáng, góp phần xây dựng và phát triển chuẩn mực đạo đức xã hội, gia đình, tình yêu đôi lứa. Đây cũng là nơi giao lưu văn hóa, gặp gỡ của những người dân vùng cao.

Chợ phiên được đẩy mạnh quảng bá nhằm thu hút du khách đến với Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá. Chợ tình Khâu Vai đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Xem thêm: Kinh Nghiệm Chinh Phục Đèo Mã Pí Lèng Hà Giang Từ A – Z

2. Chợ tình Khâu Vai diễn ra vào thời gian nào?

Theo một số tài liệu, chợ tình Khâu Vai đã có mặt ở Hà Giang từ những năm 1919. Chợ phiên diễn ra mỗi năm một lần, duy nhất vào ngày 27/3 âm lịch. Hằng năm cứ đến độ tết đến xuân về, khi những sắc hoa đang bung nở trên khắp khu vực cao nguyên đá cũng là lúc người dân đồng bào vùng cao đang nô nức mở lễ hội để đón chào một năm mới.

Chợ Phong Lưu diễn ra một lần mỗi năm vào đúng độ tết đến xuân về, vô cùng sôi động và náo nhiệt (Nguồn: vov.vn)

Chợ tình Khâu Vai là một trong những lễ hội tiêu biểu cũng như vô cùng đặc sắc đối với người dân nơi đây. Để lễ hội chợ tình Khâu Vai diễn ra suôn sẻ, thuận lợi, sở văn hoá thể thao và du lịch tỉnh Hà Giang đã phải chuẩn bị vô cùng kỹ lưỡng trong khoảng vài tháng trước sự kiện.

Xem thêm: Tổng Hợp Các Lễ Hội Hà Giang Nổi Tiếng, Đặc Sắc Nhất Năm 2023

3. Chợ tình Khâu Vai được tổ chức ở đâu?

Chợ tình Khâu Vai đã được hình thành từ khoảng 100 năm trước và là phiên chợ tình vô cùng nổi tiếng của Hà Giang. Mỗi năm chợ chỉ họp phiên đúng một lần, chỉ trong vòng một ngày duy nhất và diễn ra tại khu vực Khâu Vai xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc cách khu vực thành phố Hà Giang gần 180 km, ở phía cuối cung đường đèo.

Các chàng trai, cô gái đều xúng xính váy áo, diện những bộ đồ đẹp nhất để đến tham gia lễ hội chợ tình Khâu Vai (Nguồn: thesinhtour.com)

Chợ tình vừa là nơi buôn bán vừa là nơi giao lưu văn hóa nghệ thuật giữa các đồng bào dân tộc thiểu số. Cứ đến tháng 3 âm lịch hằng năm, người dân vùng cao ai ai cũng xúng xính quần áo, diện những bộ trang phục truyền thống rực rỡ sắc màu để đến tham gia lễ hội.

Chợ Phong Lưu có sức hút mạnh mẽ đối với cả các khách du lịch trong và ngoài nước. Không chỉ người dân bản địa nô nức đến trẩy hội mà ngay cả những du khách cũng tìm đến đây với mong muốn khám phá, tìm hiểu nhiều hơn về phong tục tập quán, các nét văn hóa đặc sắc nơi vùng núi đá tai mèo.

Xem thêm: Khám Phá Vẻ Đẹp Nguyên Sơ Tại Cửa Khẩu Săm Pun Hà Giang

Nguồn gốc của chợ tình Khâu Vai Hà Giang

Tên gọi Khâu Vai của chợ phiên theo tiếng Tày – Nùng có nghĩa là đèo gai. Tuy nhiên, do phiên âm, nhiều tư liệu đã ghi lại thành Khâu Vai nên chợ phiên có tên gọi như hiện nay. Ngoài ra, chợ phiên còn có tên gọi là chợ Phong Tình.

Câu chuyện tình yêu cảm động của cắp đôi trẻ đã làm bao người xúc động và quyết định lập miếu cho họ (Nguồn: danviet.vn)

Sự xuất hiện của chợ tình Khâu Vai được lý giải bởi truyền thuyết về chuyện tình của chàng Ba, cô Út. Chàng Ba là người dân tộc Nùng, nhà ở Khau Vai, khôi ngô tuấn tú, thổi sáo giỏi, hát hay nhưng nhà nghèo. Cô Út xinh đẹp là con một của tộc trưởng người Giáy. Hai người yêu nhau nhưng gia đình cô Út không đồng ý vì gia cảnh của chàng trai và do khác dân tộc, không cùng phong tục tập quán.

Theo tục lệ, con trai người Nùng không thể lấy con gái người Giáy làm vợ. Vì vậy, chàng liền đưa nàng đi trốn lên hang núi Khau Vai sống. Sau đó, hai bên gia đình cung nỏ gây chiến. Đứng từ phía hang núi nhìn xuống, cặp đôi trẻ thấy cảnh hai gia đình xảy ra mâu thuẫn.

Mọi người đến chợ tình để trò chuyện, hàn huyên với người bạn cũ không có duyên thành vợ chồng (Nguồn:dangcongsan.vn)

Thương cha, thương mẹ, thương gia đình hai bên bỗng vì tình yêu đôi lứa mà gây thù hằn với nhau, chàng trai và cô gái quyết định chia tay nhau về làng, thề kiếp sau sẽ thành vợ thành chồng. Ngày họ chia tay là ngày 27/3 cũng là ngày người dân trong vùng lấy ngày làm ngày họp chợ.

Khi đôi trai gái chia tay, họ đã thề dù không lấy được nhau nhưng mỗi năm, cứ đến ngày 27/3 họ lại lên Khau Vai hát cho nhau nghe để kể với nhau những điều thầm kín trong lòng trong suốt một năm xa nhau. Họ cũng ra đi cũng đúng vào ngày 27/3 – ngày mà năm nào họ quyết định chia tay. Từ đó, dân làng đã dựng hai miếu thờ là miếu Ông và miếu Bà ngay chính nơi họ mất để tưởng nhớ về mối tình trai gái đẹp đẽ này.

Xem thêm: Khám Phá Vẻ Đẹp Nguyên Sơ Tại Cửa Khẩu Săm Pun Hà Giang

Chợ tình Khâu Vai có gì?

Chợ phiên Phong Lưu vừa là một khu chợ buôn bán bình thường vừa là một lễ hội đặc sắc của người dân bản địa. Đến với chợ tình Khâu Vai, du khách sẽ có cơ hội trải nghiệm nhiều điều thú vị và hấp dẫn nơi đây.

1. Hòa mình vào không khí lễ hội nhộn nhịp

Ngay khi vừa bước vào đến khu vực diễn ra chợ phiên, du khách sẽ nghe thấy những âm thanh tiếng nhạc cùng với những giai điệu âm vang đặc trưng của núi rừng phía Bắc. Khách du lịch có cơ hội đắm chìm trong những điệu nhạc hay những điệu múa đặc sắc của người dân địa phương. Tất cả sẽ đem đến cho bạn trải nghiệm vô cùng thú vị tại nơi đây.

Lễ hội diễn ra vô cùng sôi động với vô vàn các hoạt động đã được chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước (Nguồn: baochinhphu.vn)

Cũng giống như bao lễ hội khách, chợ tình Khâu Vai sẽ có phần lễ và phần hội. Phần lễ của chợ tình sẽ được bắt đầu khi người dân Khau Vai dâng lễ lên miếu Ông, miếu Bà như để nhớ về nguồn cội, những người khai đất khai hoang ra bản làng Khau Vai, cầu an và để tôn vinh tình yêu lứa đôi. Các già trong làng làm chủ lễ sẽ dâng hương xin phép bắt đầu lễ hội.

Phần hội, du khách sẽ tham gia hoạt động đặc sắc như giao lưu văn hóa, chọi chim họa mi, biểu diễn nghệ thuật, các trò chơi dân gian… Ngoài ra trong khu chợ còn những gian hàng trưng bày sản phẩm thủ công mỹ nghệ được làm từ tre nứa, đồ thổ cẩm hay đặc sản Hà Giang để du khách có thể mua về làm quà cho người thân sau chuyến đi.

Xem thêm: Đặc sản Hà Giang – Top 19 món ăn trứ danh, nức tiếng khắp muôn nơi

2. Khám phá các nét đặc sắc văn hóa

Chợ tình Khâu Vai chính là cơ hội để những bạn trẻ gặp gỡ cũng như giao lưu, trò chuyện, tìm kiếm bạn đời. Theo quan niệm người dân vùng cao thì chợ cũng là một địa điểm để họ có thể giao lưu, kết thêm bạn bè bốn phương để biết thêm nhiều nền văn hoá địa phương đặc sắc khác.

Các tiết mục văn nghệ dân gian, múa hát, đàn đến từ nhiều dân tộc trên địa bàn Hà Giang khiến mọi người thích thú (Nguồn: baovemoitruong.org.vn)

Khi đi tản bộ trong chợ, du khách rất dễ bắt gặp cảnh những chàng trai đang ngồi trổ tài thổi sáo hay kèn lá để tán tính một cô gái nào đó. Còn những cô gái lúc đó đều đang e thẹn ngại ngùng đắm mình trong những tiếng đàn ca xáo nhị của chàng trai.

Bên cạnh đó, du khách còn thấy hình ảnh của một nhóm đông người dân tộc đang đắm chìm trong điệu múa cũng như âm nhạc truyền thống. Các tiết mục văn hóa nghệ thuật điển hình nhất là trình diễn thổi khèn Mông của xã Sủng Trà và thị trấn Mèo Vạc; hát dân ca dân tộc Nùng, dân ca dân tộc Giáy; múa trống đồng, múa kéo nhị của dân tộc Lô Lô; múa nón, múa khăn của dân tộc Giáy,…

Sự giao thoa văn hóa trong khuôn khổ chợ tình cũng nhằm để thúc đẩy, quảng bá hoạt động du lịch tới các du khách — Sự giao thoa văn hóa trong khuôn khổ chợ tình Khâu Vai Hà Giang cũng nhằm để thúc đẩy, quảng bá hoạt động du lịch tới các du khách (Nguồn: bvhttdl.gov.vn)

Đặc biệt, phần trình diễn được mong chờ nhất đó là hát đối giao duyên qua ống dây của dân tộc Mông. Đây chính là lúc những chàng trai cô gái nói lời tỏ tình đến người mình thầm thương trộm nhớ, vô cùng thú vị và độc đáo.

3. Thưởng thức các món ăn đặc sản Hà Giang

Hiện nay, chợ tình Khâu Vai đã được thương mại hóa với các hoạt động buôn bán, giao thương để quảng bá đến du khách các đặc sản, hàng hóa đặc sắc của vùng cao. Du khách sẽ có cơ hội để thưởng thức những món ăn ngon hấp dẫn cũng như đầy đặc biệt của Hà Giang.

Thắng cố là món ăn du khách nhất định không thể bỏ qua khi đến với Hà Giang bởi hương vị thơm ngon độc lạ không lẫn vào đâu (Nguồn: paoquan.vn)

Đến với Hà Giang, chắc chắn du khách không thể nào bỏ qua món thắng cố nổi tiếng độc lạ nơi đây. Món ăn được chế biến từ thịt ngựa và được ninh kỹ cùng với thảo quả để mang đến một hương vị đậm đà và cuốn hút. Làm một chén rượu ngô thơm lừng bên nồi thắng cố thì không còn gì tuyệt vời hơn.

Bánh tam mạch cũng là một trong những món đắc sản được bày bán rất nhiều tại chợ phiên Khâu Vai (Nguồn: laodongthudo.vn)

Không chỉ vậy, tại chợ còn có nhiều các món đồ ăn vặt hấp dẫn khác đặc biệt như là món bánh tam giác mạch, món bánh ngô, mèn mén,… Những món ăn này đều có hương vị vô cùng lạ miệng và gây thương nhớ với những ai đã từng thử qua.

Trên đây là bài viết giới thiệu về chợ tình Khâu Vai – chợ phiên nổi tiếng của tỉnh Hà Giang. Đến với chợ phiên, du khách sẽ được khám phá nhiều nét văn hóa đặc sắc mà không phải nơi nào cũng có. Cảm ơn bạn đọc đã theo dõi bài viết và chúc bạn có một chuyến đi du lịch Hà Giang thoải mái, vui vẻ và đáng nhớ.

Nguồn tài liệu:

Wikipedia. (2023). Chợ Khau Vai. [online] wikipedia.org. Có tại: https://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BB%A3_Khau_Vai [Truy cập ngày 21/2/2023]
Cường Du Lịch. (2023). Chợ Tình Khâu Vai Hà Giang : Buôn Gì ? Bán Gì ? Có Gì Vui ?. [online] cuongdulich.com. Có tại: https://cuongdulich.com/dia-diem/2638-cho-tinh-khau-vai-ha-giang.html [Truy cập ngày 21/2/2023]
Cổng thông tin điện tử tỉnh Hà Giang. (2022). Khâu Vai – phiên chợ tình, chợ phong lưu nổi tiếng ở Hà Giang. [online] hagiang.gov.vn. Có tại: https://hagiang.gov.vn/pages/propagandanews.aspx?CateID=18&ItemID=1323 [Truy cập ngày 21/2/2023]
Việt Nam Plus. (2022). Lên cao nguyên đá Hà Giang dự phiên chợ độc đáo – chợ tình Khâu Vai. [online] vietnamplus.vn. Có tại: https://www.vietnamplus.vn/len-cao-nguyen-da-ha-giang-du-phien-cho-doc-dao-cho-tinh-khau-vai/786754.vnp [Truy cập ngày 21/2/2023]
Sinh Tour. (2022). Lễ hội chợ tình Khâu Vai Hà Giang vào ngày nào?. [online] sinhtour.vn. Có tại: https://sinhtour.vn/cho-tinh-khau-vai-ha-giang/#Cho_tinh_Khau_Vai_o_dau [Truy cập ngày 21/2/2023]